Sinds februari 2014 is er sprake van een Ebola uitbraak in Sierra Leone, Guinee en Liberia die nu ook verder dan Afrika uitbreekt. In oktober 2014 zijn er meer dan 3.000 mensen overleden aan deze ziekte en de World health organisation (WHO) spreekt van een medische noodsituatie van internationale zorg.
Wat is Ebola?
Ebola is een zeldzame, maar dodelijke virusziekte welke ernstige afwijking in het bloed veroorzaakt, waardoor inwendige bloedingen ontstaan. De epidemieën zijn klein, maar ze veroorzaken wel veel paniek, omdat de ziekte levensbedreigend is. De ziekte is in maar liefst 40% tot 90% van de gevallen dodelijk.
Er bestaat helaas nog geen vaccin of medicijn. De behandeling bestaat hoofdzakelijk uit het bestrijden van de complicaties. Ebola zorgt voor zulke ernstige klachten dat mensen altijd verzorgd moeten worden, vooral op het moment dat zij het meest besmettelijk zijn.
Op dit moment wordt in zeer beperkte mate een experimentele behandeling gegeven met een niet-geregistreerd medicijn. Dit medicijn is nog niet eerder aan mensen toegediend. het is daarom onbekend of dit middel effect heeft op het verloop van de ziekte.
Er bestaan verschillende stammen van het ebolavirus. Ze ontwikkelen virale bloederige koorts. De zogeheten ‘Zaïre variant’ is de meest agressieve en dodelijkste vorm, waaraan 9 op de 10 mensen overlijden.
Ebola is een van de meest virulente virale ziekten die de mensheid kent.
Ziekteverschijnselen
De sympotomen van ebola zijn:
- hoge koorts
- hoofdpijn
- spierpijnen
- braken
- diarree
- bloedingen in het lichaam.
Deze ziekteverschijnselen treden tussen 2 en 21 dagen (met een gemiddelde van 7 dagen) op na besmetting met het ebolavirus. Zolang mensen geen ziekteverschijnselen hebben, zijn zij in principe niet besmettelijk voor hun omgeving.
Ebola uitbraak
De afgelopen tien jaar zijn uitbraken van het Ebola virus beperkt tot de Democratische Republiek Congo en Oeganda, met uitzondering van een uitbraak in Soedan in 2004, steekt het dodelijke virus thans de kop op in andere landen. In maart/april 2014 vond er een uitbraak plaats van het dodelijke ebolavirus in Guinee (West-Afrika), welke zich snel verspreidde naar het buurland Liberia.
Het ebolavirus werd eind mei 2014 ook in Sierra Leone aangetroffen. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is dit de dodelijkste ebola-uitbraak die zij ooit heeft meegemaakt. Tegen ebola bestaat geen medicijn of vaccin. Bij de Zaïre-variant waar het in deze uitbraak om gaat, overlijdt 90 procent van de geïnfecteerden.
De uitbraak blijkt dit keer moeilijker in te dammen dan voorgaande jaren, meldden Artsen Zonder Grenzen en andere gezondheidsorganisaties. De Wereldgezondheidsorganisatie WHO heeft op 8 augustus 2014 de ebola-uitbraak in West-Afrika bestempeld als internationale gezondheidscrisis. Volgens de organisatie is een sterke reactie van de internationale gemeenschap nodig om verdere uitbraak te voorkomen. President Obama van de Verenigde Staten noemt de verspreiding van het ebola-virus een bedreiging voor de wereldwijde veiligheid. Hij deed dat tijdens een toespraak in Atlanta op 17 september 2014, waar hij ook formeel zijn plan om 3.000 militairen naar West-Afrika te sturen om te helpen bij de bestrijding van ebola ontvouwde. De militairen moeten onder meer mensen gaan opleiden om ebolapatiënten te behandelen en behandelcentra bouwen.
In Nigeria is er op 25 juli 2014 voor het eerst iemand aan ebola overleden sinds de huidige epidemie-uitbraak. Dat heeft minister van volksgezondheid Onyebuchi Chukwu bekendgemaakt. Tot nu toe had de dodelijke ziekte zich alleen naar Guinee, Sierra Leone en Liberia verspreid. Volgens de minister geldt nu bij alle grensposten naar Nigeria ‘code rood’.
Gezondheidsmedewerkers onderzoeken alle mensen die in contact zijn geweest met de overledene. De man werd zo snel mogelijk in quarantaine geplaatst nadat hij symptomen van ebola had vertoond. De patiënt was een Liberiaanse regeringsmedewerker die op dinsdag in Nigeria aankwam. Hij was in het land voor een internationale conferentie. Uit bloedtests bleek dat hij aan ebola leed.
In de miljoenenstad Lagos zijn drie nieuwe besmettingen met ebola ontdekt, zo werd op 4 augustus wereldkundig gemaakt. Het gaat om een dokter die een andere patiënt met ebola had behandeld en in Nigeria is gestorven aan de ziekte en twee andere mensen die contact hadden met diezelfde patiënt.
In Senegal is eind augustus 2014 het eerste geval van ebola vastgesteld. Volgens de Senegalese minister van Volksgezondheid is de patiënt een student uit buurland Guinee. Senegal is het vijfde land in West-Afrika waar de ziekte voorkomt. Op 30 september 2014 is voor het eerst in de Verenigde Staten bij iemand ebola vastgesteld. Het gaat om een man die in Liberia is geweest en die zich zes dagen na zijn terugkeer in de VS bij de dokter meldde.
Hoe kan je besmet raken met Ebola?
De ziekte is alleen besmettelijk via direct lichamelijk contact met een patiënt of lichaamsvloeistoffen van de patiënt (bloed, speeksel, urine, zweet en dergelijke) of door het slachten en opeten van een ziek wild dier (bushmeat). Eenmaal besmet is er een grote kans op overlijden (40-90%).
Het ebolavirus verspreidt zich niet via de lucht of via muggen. Ook kan het virus niet worden overgedragen door het aanraken van voorwerpen zoals geld of het zwemmen in een zwembad.
Adviezen
Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft om veiligheidsredenen het reisadvies naar Sierra Leone, Liberia, Guinee en Nigeria aangepast. Kijk voor de actuele reisadviezen op de website van het ministerie van Buitenlandse Zaken www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/reisadviezen.
Voor reizigers zijn een aantal maatregelen belangrijk om het risico op een ebola-infectie te beperken:
- Vermijd contact met (overleden) ebolapatiënten en/of hun lichaamsvloeistoffen
- Vermijd begrafenisrituelen waarbij contact met de overleden ebolapatient plaatsvindt
- Vermijd contact met materialen van de patiënt die mogelijk besmet zijn (bijv. injectienaalden, kleding, lakens, eetgerei)
- Vermijd contact met levende of dode wilde dieren (apen, vleermuizen, bosantilopen)
- Eet geen rauw vlees (bushmeat)
- Vermijd onbeschermde geslachtsgemeenschap met een van ebola genezen patiënt gedurende zeven weken na genezing.
Dit artikel is grotendeels gebaseerd op informatie van het RIVM: bronVanwege de ernst van de situatie is er voor gekozen om deze onafhankelijke informatie over te nemen.