Een spastische darm, ook wel het prikkelbaar darmsyndroom (PDS) genoemd, is een aandoening die veel voorkomt in Westerse landen.
Een spastische darm is een verstoorde darm die vaker samentrekt i.c.m. een overgevoelige darmwand, en daardoor tot klachten leidt.
Ongeveer 5 tot 20% van de Nederlandse bevolking heeft last van spastische darmen ofwel PDS. PDS is een vrij onschuldige aandoening, maar desondanks een vervelende aangelegenheid voor degene die ermee kampt.
Oorzaken
Er is geen exacte oorzaak aan te wijzen voor het prikkelbaar darmsyndroom. Er wordt vermoed dat het om een combinatie van een aantal zaken gaat, met name de eerder genoemde verstoorde beweging van de darm en een overgevoelige darmwand.
Daarnaast zijn er nog enkele factoren die eventueel een rol kunnen spelen:
- een spastische darm zou kunnen ontstaan door een infectie van de darm
- een verkeerde verwerking van prikkels in het maagdarmkanaal en eventueel ook de hersenen
- hoewel niet een echte oorzaak, kunnen verkeerde (eenzijdige vezelarme) voeding en stress de klachten verergeren.
Symptomen
Mensen die last hebben van PDS kampen voornamelijk met buikpijn en problemen bij de ontlasting. Hoewel PDS een chronische aandoening is, kunnen klachten in bepaalde perioden zeer hevig zijn of bijna lijken te zijn verdwenen.
De belangrijkste symptomen van het prikkelbaar darmsyndroom zijn:
- Problemen met ontlasting: obstipatie of diarree. In geval van verstopping is de ontlasting hard en moeilijk kwijt te raken, bij diarree is er plotselinge aandrang en is de ontlasting dun.
- Buikpijn of buikkrampen: de meeste mensen met PDS hebben last van buikpijn, die zich kan bevinden onderin de buik maar ook rond de navel. Deze pijn kan verschillen van korte heftige pijnscheuten tot aanhoudende zeurende pijn. Ook kan er sprake zijn van pijn na het eten.
- Een opgeblazen gevoel: dit gevoel gaat vaak gepaard met winderigheid, boeren laten en/of een rommelende en pijnlijke buik.
Behandeling
Momenteel is er nog geen afdoende behandeling gevonden om PDS volledig te genezen. Via aanpassing van de voeding kunnen PDS-patiënten hun klachten wel verminderen. Zo zorgen vezels in voeding voor een gezonde darmwerking.
Daarnaast is het van belang om voldoende vocht binnen te krijgen, zo’n 2 liter per dag. Vezels hebben namelijk vocht nodig om hun werk goed te kunnen doen. Voorts kan men baat hebben bij probiotica en is voldoende lichamelijke beweging goed voor een goede darmwerking en spijsvertering.
In bepaalde gevallen kan uw huisarts medicatie voorschrijven om uw ontlastingspatroon te verbeteren en eventueel de pijn te verlichten. Het kan dan gaan om medicijnen die verstopping tegengaan of juist diarree. Ook bestaan er medicijnen die de krampen in de buik tegengaan.
Wanneer de klachten dermate hevig zijn en niet via andere medicatie kunnen worden verminderd, kan uw huisarts een lage dosering antidepressiva voorschrijven. Antidepressiva heeft een gunstige invloed op de gevoeligheid van pijnprikkels.
Daarnaast kunt u uiteraard zelf pijnstillers als bijvoorbeeld paracetamol innemen.
Therapie
Tenslotte zijn er nog twee vormen van therapie waar PDS-patiënten baat bij kunnen hebben. Het betreft hier de hypnotherapie, waarbij u bij een hypnotherapeut middels hypnose uw darmen positief probeert te beïnvloeden.
Bij bekkenbodemfysiotherapie is de therapie gericht op de bekkenbodemspieren. Deze spieren kunnen een rol spelen bij ontlastingsproblemen.