De ziekte van Meniere is een aandoening aan het binnenoor die draaierigheid, gehoorverlies en oorsuizen veroorzaakt.
Bij de meeste patiënten komt dit voor bij één oor maar het kan in sommige gevallen ook in beide oren optreden. Door de klachten die horen bij Meniere kunnen een enorme impact hebben op het dagelijks leven.
Wat is nu precies de ziekte van Meniere, wat zijn de symptomen, oorzaken en behandelmogelijkheden?
Wat is de ziekte van Meniere?
In Nederland lijdt ongeveer 1 op de 2.000 mensen aan de ziekte van Ménière. Deze aandoening komt vooral voor bij mensen van middelbare leeftijd. Daarnaast kunnen ook ouderen er last van krijgen. Bij kinderen komt de ziekte bijna nooit voor.
Mensen met de ziekte van Menière hebben last van aanvallen van duizeligheid, oorsuizen, wisselend gehoorverlies en soms een vol gevoel in het oor.
De aanval wordt vaak vergezeld met misselijkheid, braken en hevig zweten. Vaak worden patiënten door deze aanvallen ernstig beperkt in het doen van de alledaagse dingen. De Franse arts Prosper Meniere beschreef de symptomen als eerste in 1861.
Symptomen van de ziekte van Meniere
Bij de ziekte van Ménière is een combinatie van 3 factoren altijd aanwezig. Wanneer niet alle drie de symptomen aanwezig zijn dan is normaal gesproken geen sprake van Meniere.
- draaiduizelingen die aanvalsgewijs voorkomen; Duizeligheid heeft veel verschillende klachten. Deze zijn onder anderen: draaien met neiging tot omvallen, knikkende knieën, zwart worden voor de ogen, zweven, een gevoel van dronkenschap, lichtheid of juist zwaarte in het hoofd, flauw vallen.Vooral in het beginstadium bij de ziekte van Ménière treden plotseling aanvallen op van draaiduizeligheid met valneiging.
Meestal gaan deze aanvallen gepaard met misselijkheid, braken, bleek zien en koud zweet.De aanvallen kunnen enkele uren in beslag nemen en normaal functioneren is tijdens zo’n aanval niet mogelijk. De meeste mensen gaan naar bed wanneer zo’n aanval optreedt. Meestal voelt men zich beter na een nacht slapen. De aanvallen variëren in zwaarte. Sommige aanvallen duren slechts enkele minuten en niet iedereen hoeft over te geven tijdens een aanval.Het is niet te voorspellen of en wanneer zich weer een aanval voordoet. Tussen de aanvallen door kan de patiënt helemaal vrij zijn van duizeligheid; soms echter blijft hij/zij licht in het hoofd, onzeker, zweverig of heeft een “dronken” gevoel. - slechthorendheid; In aansluiting op de eerste aanval, maar soms later, ontstaat gehoorverlies, aanvankelijk vrijwel altijd eenzijdig. Het gaat om een zogenaamde perceptieslechthorendheid. Meestal begint het gehoorverlies in de lage tonen. In de loop van de tijd kan ook het verstaan van spraak minder makkelijk worden. Vooral in het begin van de ziekte kan de ernst van de slechthorendheid nogal wisselen. In een enkel geval ontstaat gehoorverlies aan beide oren. Sommige mensen hebben last van vervorming van geluid. Geluid kan ook als te hard of onaangenaam ervaren worden.
- oorsuizen. Mensen met de ziekte van Ménière hebben last van oorsuizen. Eigenlijk is de benaming “oorsuizen” niet altijd juist: het geluid in het oor is lang niet altijd suizend maar kan soms ook brommend, dreunend of fluitend zijn.Bovendien lokaliseren sommige mensen het gehoorde lawaai niet in het oor maar in hun hoofd. Meestal is het oorsuizen het ergst tijdens en vlak na een duizeligheidaanval.
Wat is de oorzaak van Meniere?
De precieze oorzaak is nog steeds niet bekend ondanks jaren van uitgebreid onderzoek. Waarschijnlijk is sprake van ophoping (hydrops) van endolymfe, de vloeistof die zich in de binnenste ruimte van het slakkenhuis van het oor bevindt.
Een scheurtje in de dunne wand tussen deze (endolymfatische) ruimte en de ruimte erom heen (gevuld met de vloeistof perilymfe) leidt tot vermenging van deze vloeistoffen en kan een aanval geven.
De oorzaak van deze hydrops is echter nog onbekend. Op dit moment wordt er veel onderzoek naar de ziekte van Ménière gedaan.
Stress en drukte veroorzaken de ziekte niet, maar kunnen deze wel negatief beïnvloeden.
Overbelasting kan leiden tot het opnieuw actief worden van de ziekte. Kenmerkend voor veel patiënten met de ziekte van Ménière is dat zij vaak te maken hebben met stress en drukte. Vaak zijn het perfectionisten met een karakter gekenmerkt door zorgvuldigheid, ijver en plichtsbesef. Zij stellen hoge eisen aan zichzelf en aan hun omgeving.
Behandelingen bij de ziekte van Meniere
Omdat de precieze oorzaak van de ziekte van Ménière nog niet bekend is, is het lastig om een goede behandeling te hebben. Onderstaand vind je mogelijkheden die tegenwoordig worden geadviseerd door de arts.
- probeer je levensstijl aan te passen, mijdt grote spanningen. Geef je grenzen aan.
- Er zijn medicijnen om de duizeligheid te voorkomen of te bestrijden (cinnarizine, betahistine);
- Een hoortoestel kan het oorsuizen maskeren.
- Het is belangrijk om de ziekte te accepteren, voor jezelf en door je omgeving.
- Voor patiënten die de ziekte in ernstige mate aan één oor hebben is er nieuwe hoop door de ontwikkeling van een speciale antibioticumtherapie: gentamicinebehandeling.
Raadpleeg bij twijfel altijd je eigen (huis)arts!